Արհեստական բանականություն՝ կիբերհանցագործության նոր զենք․ ի՞նչ վտանգներ են թաքնված ձեր տեսած իրականության հետևում

Ինչու՞ է արհեստական բանականության միջոցով ստեղծված կեղծ տեսանյութերը՝ deepfake-երը, այսքան վտանգավոր հարցի պատասխանը փորձել ենք ստանալ Friend ընկերության հիմնադիր ղեկավար, հայտնի տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ Արսեն Լեվոնյանից.

- Deepfake-երն այնքան իրատեսական են, որ այլևս չես կարող վստահ լինել, որ այն, ինչ տեսնում ես էկրանին, իրական է: Մի օր կարող եք արթնանալ և տեսնել համացանցում տեսանյութ, որտեղ դուք եք, բայց այն, ինչ այնտեղ ասում կամ անում եք, ոչ միայն կեղծ է, այլև վնասակար: Սա ոչ միայն խարխլում է մարդու հեղինակությունը, այլև կարող է տանել սոցիալական խառնաշփոթի:

-Ինչպիսի՞ն են ամենամեծ վտանգները, եթե այս տեխնոլոգիան շարունակվի զարգանալ առանց խիստ վերահսկողության:

- Deepfake-երը կարող են դառնալ սոցինժեներական հարձակումների հիմնական գործիքը: Պատկերացրեք՝ մի օր ստանում եք զանգ ձեր ընտանիքի անդամի ձայնով, ով լացով օգնություն է խնդրում կամ ձեզ հրավիրում կասկածելի կայք: Բավականին սարսափելի է, քանի որ ձայնն ու կերպարը կարող են լիովին նման լինել իրականին: Սա թույլ է տալիս կիբերհանցագործներին խաբել ձեզ՝ ձեզ ամենամոտ մարդկանց միջոցով:

-Արդյո՞ք այս տեխնոլոգիան կարող է ազդել նաև հանրային կյանքում՝ քաղաքականության և հասարակական անվտանգության վրա:

-Այո՛, մեծ չափով: Տեխնոլոգիան թույլ է տալիս հեշտությամբ վարկաբեկել քաղաքական գործիչներին, հանրային դեմքերին՝ նրանց կեղծ խոսքեր կամ գործողություններ վերագրելով: Օրինակ, կարող է ստեղծվել կեղծ տեսանյութ, որտեղ երկրի ղեկավարն ասում է այնպիսի բաներ, որոնք ընդունակ են ստեղծել լուրջ հակամարտություններ: Սա կվտանգի ոչ միայն նրանց հեղինակությունը, այլև հասարակության հանդարտությունն ու երկրի անվտանգությունը:

-Այսպիսի հնչեղ խնդիրները ինչպե՞ս կարող են ազդել հասարակության վրա:

- Սա կարող է քանդել հասարակական վստահությունը։ Երբ մարդիկ սկսեն կասկածել յուրաքանչյուր տեսանյութի ու ձայնագրության իսկությանը, սա կարող է կործանարար ազդեցություն ունենալ հանրային տրամադրության վրա: Մենք կսկսենք կասկածել ամեն ինչի և բոլորի վրա: Ուստի, սա լուրջ սպառնալիք է՝ հասարակական վստահության համար:

- Ի՞նչ կարող ենք անել այս ամենը կանխելու համար:

-Տեխնոլոգիաներ մշակողները, իշխանությունները և հասարակությունը պետք է միավորվեն՝ ստեղծելու խիստ օրենսդրական կարգավորումներ, որպեսզի deepfake-երը չկիրառվեն վնասակար նպատակներով: Միաժամանակ, մարդկանց կրթելը, որպեսզի նրանք գիտակցեն, որ ամեն ինչ, ինչ տեսնում են, կարող է իրականում կեղծ լինել, ևս կարևոր քայլ է։