Կարո՞ղ է արդյոք Երկիրը դիմանալ մոտակա գերնոր աստղի պայթյունին
Հասարակություն![Կարո՞ղ է արդյոք Երկիրը դիմանալ մոտակա գերնոր աստղի պայթյունին](/timthumb.php?src=disc/20-06-24/2b19e0c492854341d9bb13217383ca7e.jpg&w=780)
Տիեզերական չափանիշներով մոտակայքում գտնվող գերնոր աստղերի պայթյունները սպառնո՞ւմ են երկրային կյանքին: Կդիմանա՞ Երկիրը նման պայթյունի: Կիպրոսի ինստիտուտի գիտնականները որոշել են ուսումնասիրել այս հարցը: Նրանց հետազոտությունը հրապարակվել է Communications Earth & Environment (CEE) գիտական ամսագրում։
Գերնոր աստղերը պայթում են մեր մոլորակից 100 պարսեկ (326 լուսատարի) հեռավորության վրա մոտ միլիոն տարին մեկ անգամ: Նման պայթյուններն ուղեկցվում են էներգիայի հսկայական արտանետումներով, որոնք կարող են վնաս հասցնել պատճառել նույնիսկ էպիկենտրոնից մեծ հեռավորության վրա։
Այսօրվա ռիսկերը
Հետազոտողները հաշվարկներ են կատարել և եկել եզրակացության, որ Երկրի օզոնային շերտն այսօր դարձել է ավելի կայուն և ունակ է պաշտպանել կենսոլորտը գերնոր աստղերից 100 պարսեկի սահմաններում։ Մոդելները ցույց են տվել, որ 326 լուսատարի հեռավորության վրա գտնվող աստղի պայթյունը կառաջացնի 100 անգամ ավելի ուժեղ իոնացում, քան ներկայիս մակարդակն է: Այս դեպքում ստրատոսֆերային օզոնի միջին կորուստը գլոբալ մասշտաբով կկազմի մոտ 10%, այսինքն՝ մոտավորապես այնքան, որքան առաջացնում է մարդածին աղտոտվածությունը: Գլոբալ սառեցումը նույնպես կսաստկանա, բայց ոչ վտանգավոր աստիճանի։
Հետազոտության հեղինակներն ընդգծել են, որ նման սցենարի դեպքում մեր մոլորակի գլոբալ կենսոլորտը կկարողանա գոյատևել առանց զգալի կորուստների։ Այնուամենայնիվ, տեղական մակարդակում մարդիկ, կենդանիները և բույսերը կարող են վտանգավոր հետևանքների բախվել տիեզերական ճառագայթման հարյուրապատիկ աճի պատճառով: