Մշակվել է սրտի իշեմիկ հիվանդության ախտորոշման նոր մեթոդ
ՀասարակությունՀեռավոր Արևելքի ֆիզիոլոգիայի և շնչառության պաթոլոգիայի գիտական կենտրոնի» Վլադիվոստոկի մասնաճյուղի գիտնականների խումբը ստեղծել է սրտի իշեմիկ հիվանդության ախտորոշման նոր մեթոդ: Առաջարկվող մեթոդն առաջինն է, որն օգտագործում է այնպիսի մարկեր, ինչպիսին է ուղեղից ստացված նեյրոտրոֆիկ գործոնը՝ BDNF: Այն արտացոլում է նյարդային համակարգի ազդեցությունը աթերոսկլերոզի զարգացման և առաջընթացի պաթոգենեզի վրա: Այս մասին Gazeta.Ru-ին հայտնել են ՌԴ կրթության և գիտության նախարարությունից։
Չնայած ախտորոշման և բուժման ոլորտում զգալի ձեռքբերումներին, սրտի իշեմիկ հիվանդությունը (ՍԻՀ) շարունակում է մնալ մահացության հիմնական պատճառներից մեկն ամբողջ աշխարհում: Հիվանդությունը զարգանում է աթերոսկլերոզի ֆոնին, որը կարող է երկար ժամանակ առանց ախտանիշների ընթանալ։
Այսօր ՍԻՀ ախտորոծման համար «ոսկե ստանդարտը» կորոնար անգիոգրաֆիան է (CAG): Սակայն այս մեթոդը անոթների նեղացումը հայտնաբերում է միայն դեպքերի կեսում, իսկ մեծ մասում արդեն խորացած փուլում, երբ անհրաժեշտ է վիրաբուժական միջամտություն։ Անհրաժեշտ է նաև հաշվի առնել CAG-ի ինվազիվ բնույթն ու արժեքը: Այս առումով առանձնահատուկ հետաքրքրություն են ներկայացնում հիվանդների արյան մեջ բիոմարկերների վերլուծության վրա հիմնված մեթոդները: Սակայն ներկայումս գոյություն ունեցող մեթոդները թույլ են տալիս միայն մոտավոր գնահատել զարկերակների վնասման աստիճանը:
Գիտնականների առաջարկած մեթոդը ենթադրում է, որ հիվանդի արյան շիճուկում որոշվում են բարձր խտության լիպոպրոտեինների, ուղեղից ստացված նեյրոտրոֆիկ գործոնի (BDNF) և անոթային էնդոթելիայի աճի գործոնի մակարդակները: Հիվանդի հարցման միջոցով գնահատվում է նրա ծխելու նկատմամբ հակումը և ֆիզիկական ակտիվությունը: Ստացված բոլոր տվյալները օգտագործվում են աթերոսկլերոզի և ՍԻՀ զարգացման ռիսկը հաշվարկելու համար՝ օգտագործելով պարզ մաթեմատիկական բանաձևը:
«Մեր մեթոդը փորձարկվել է և արդյունավետ է ճիշտ ախտորոշման համար: Բերենք կոնկրետ օրինակ՝ 60-ամյա մի կին է այցելում մեզ և գանգատվում սրտի շրջանում ծանրության զգացումից, որն առաջանում է ծանրաբեռնումից հետո։ Նա չի ծխում, ակտիվ կենսակերպ է վարում, իսկ ԷԿԳ-ն առանձնահատուկ ոչինչ չի բացահայտում։ Թվում է, թե անհանգստանալու պատճառ չկա: Սակայն մեր բանաձևի կիրառումը տալիս է որոշակի գործակից (մասնավորապես 1.481) ավելի մեծ գործակից, ինչը թույլ է տալիս կասկածել ոչ օբստրուկտիվ կորոնար աթերոսկլերոզի առկայության մասին, որը հետագայում հաստատվում է կորոնար անգիոգրաֆիայի տվյալներով: Կնոջը ժամանակին համապատասխան բուժում է նշանակվում, որը կարող է կանխել հիվանդության զարգացումը»,- Gazeta.Ru-ին ասել է պրոֆեսոր, վերականգնողական բուժման լաբորատորիայի ղեկավար Մարինա Ավտոնյուկը։
Մեթոդը չի պահանջում թանկարժեք սարքավորումներ և կարող է իրականացվել սովորական լաբորատորիայում: Առաջարկվող հայտնագործության առավելությունը սրտի իշեմիկ հիվանդության ախտորոշման արդյունավետության բարձրացումն է։ Գիտնականներն արդեն ստացել են հայտնագործության արտոնագիրը։