Հայաստանը ձեռքից գնում է… ամեն բան սխալ է. Տիգրան Ավետիսյան
Մշակութային«ՆԵՐՍԻՆՍ ՊԵՏՔ Է ՀԱՆԵՄ ԴՈՒՐՍ, ՈՐՊԵՍԶԻ ՉՏՐԱՔԵՄ»
Հաճախ ենք խոսում մշակութային գործիչների պասիվությունից, ապշում նրանց անտարբերության եւ տոտալ լռության վրա, սակայն կան անհատներ, ովքեր ոչ մի կերպ չեն կարողանում համակերպվել ներկայիս հայաստանյան իրավիճակի հետ: Ժամանակակից երգահան ՏԻԳՐԱՆ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԸ նաեւ իր երգերի եւ ստեղծագործությունների միջոցով է հայտնում իր բողոքը՝ ստեղծված վիճակի վերաբերյալ: Վերջին երկու ամսում նա ունեցել է երկու շնորհանդես՝ մեկ տանիքի ներքո համախմբելով համախոհներին, մտերիմներին եւ, պարզապես, իր արվեստը գնահատող մարդկանց: Նա ներակայացրել է վերջերս լույս տեսած ալբոմի նախապատմությունը, ապա, թե ամեն երգն ինչպես է ծնվել: Ընդ որում՝ իր նոր ալբոմին տվել է ուշագրավ անուն՝ «Սխալ երկիր», ինչի մասին էլ ծավալվեց «Իրավունք»-ի զրույցը նրա հետ:
— Տիգրան, ինչո՞ւ «Սխալ երկիր», ի վերջո, երկիրն ինչո՞վ է մեղավոր, որ ունի, օրինակ, նման իշխանություն:
— Ճիշտն ասած, ցանկանում էի շատ քննադատական անուն մտածել, որը չէր դիպչի Հայաստանի գաղափարին, որովհետեւ երկիրն ինձ համար համակարգ է, կառավարությունն է, սխալ տարված աշխատանքներն են: Եվ նաեւ անունն, ըստ իս, պետք է բնորոշեր ու բնութագրեր վերջին տարիների կատարված իրադարձությունները: Իհարկե, քննադատություններ շատ եղան՝ նույնիսկ մտերիմ մարդկանց կողմից, ովքեր մասնակցել էին ձայնագրման գործընթացին: Անգամ դիզայներները համաձայն չէին մտքիս հետ, որ ես Մայր Հայաստանի արձանը թարս էի նկարել, որը եւս բնութագրում է ներկայիս հայաստանյան վիճակը՝ Հայաստանը ձեռքից գնում է… Ինչեւէ, ես մնացի կայուն ու չփոխեցի իմ որոշումը, որովհետեւ ինչ կատարվել է այս չորս տարիների ընթացքում, կարծում եմ՝ ամեն բան սխալ է արվել այս կառավարության կողմից: Սխալ կամ հատուկ՝ նպատակային:
— Բայց երկիրն իշխանությունը չէ: Իշխանությունը ժամանակավոր է, երկիրը՝ մնայուն:
— Համաձայն եմ Ձեզ հետ: Հենց քննադատությունները այդ ուղղությամբ էին գնում: Տեսեք, հայրենիքը, մեր հողն ու ջուրը, տարածքը, որտեղ ապրում ու մեծանում ենք, ինձ համար տարանջատվում է երկրից: Կարծում եմ՝ մենք նույնկերպ ենք մտածում, ուղղակի, «Սխալ երկիր» ասելով, նկատի ունեի, որ երկիրը դա համակարգն է, այսինքն՝ լծակներ ունեցող մարդիկ, ումից, ցավոք, կախված է նույն մեր երկիրը:
— Ուշագրավ էր, որ Ձեր «Սխալ երկիր» ալբոմի անդրանիկ շնորհանդեսը տեղի ունեցավ նոյեմբերի 9-ին: Ինչո՞ւ հենց այդ չարաբաստիկ օրը:
— Մտածված հենց նոյեմբերի 9-ին արեցի շնորհանդեսը: Եղան բողոքողներ, թե ինչո՞ւ այդ օրը: Ասեմ, թեմատիկան երգերիս շատ ծանր էր ու հատուկ այս վերջին տարիների մասին: Այնտեղ երգ կա, որը նվիրված է զոհված տղաներին: Հատուկ երգ ունեմ` նվիրված Արտյոմ Քոլանջյանին, ով նույնպես զոհվեց 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ: «Սողուն» երգը քննադատում է այս իշխանությանն ու նրանց սատարողներին: Դա էր պատճառը, որ այդ օրը որոշեցի անել ալբոմիս շնորհանդեսը: Շնորհանդեսին հնչել է 10 երգ, եւ ամեն երգից առաջ պատմել եմ երգի մասին: Շատ հետաքրքիր անցավ ու կարեւորն՝ արդյունավետ: Դրա համար էլ դեկտեմբերի 13-ին կրկնեցի շնորհանդեսս: Առաջին շնորհանդեսը բավականին մեծ մասշտաբով եղավ, ու շատ հյուրեր ունեի, բայց եղան մարդիկ, ովքեր այդ օրը քաղաքում չէին կամ ինչ-ինչ պատճառներով ներկա չգտնվեցին, ես էլ կրկնեցի շնորհանդեսը, որը եղավ առաջինի շարունակությունը: Կրկին հյուրեր, ծափողջույններ եւ գեղեցիկ կատարումներ: Առհասարակ, արտիստի, երգահանի եւ ստեղծագործող մարդու համար չափազանց կարեւոր է, թե կողքից ինչպես կընկալվի քո ստեղծագործությունը: Ես, իսկապես, շնորհակալ եմ բոլոր նրանց, ովքեր եկան ու իրենց անկեղծ գնահատականը տվեցին իմ աշխատանքներին: Դա ինձ առավել ուժ է տալիս եւ միտում՝ շատ գրելու ու ստեղծագործելու:
— Ո՞ր տարիքից որոշեցիք զբաղվել երաժշտությամբ եւ ինչո՞ւ ընտրեցիք կիթառը:
— Ուշ եմ սկսել զբաղվել՝ 21-22 տարեկանում: Շատ պատահական ընկերներիցս մեկի նկարը տեսա կիթառով, ու հետաքրքրեց: Հարցրի, թե որտեղ է սովորել, որից հետո ինքն ինձ ուղղորդեց, ու ես սկսեցի այցելել կիթառի դասերի: Անկեղծ ասած, չէի մտածում այսքան խորանալ, պարզապես, ցանկանում էի Հախվերդյանից, Վիսոցկուց մի քանի գործ նվագել՝ իմ հետաքրքրության համար, բայց այնքան սիրեցի ու խորացա, որ առաջին մասնագիտությունս թողեցի, որով արդեն 10 տարի է չեմ զբաղվում: Ավարտել եմ Գեղարվեստի ակադեմիայի դիզայներական բաժինը: Մի խոսքով, տարիների ընթացքում վարպետացա ու հիմա ինքս աշակերտներ ունեմ Ղազարոս Սարյանի անվան արվեստի դպրոցում:
— Իսկ ինչպե՞ս ծնվեց երգ գրելու գաղափարը, թե՞ դա մուսան է որոշում:
— Շատ հետաքրքիր հարց եք տալիս, երբեւէ չեմ մտածել այդ հարցի շուրջ: Երեւի մեկ կամ երկու տարվա նվագող էի՝ 2014-2015 թվականներն էին, երբ սկսեցի երաժշտություն գրել: Իհարկե, հիմա երբ հետ եմ նայում, այդ երգերը չեմ էլ ցանկանում լսել, սակայն դա բնական է՝ մարդն անընդհատ զարգանում է: Ես այս ընթացքում հասկացա, որ ավելի շատ հեղինակ եմ, քան` կատարող: Ներքին ձայնս մշտապես հուշում է ինձ, որ մի բան կա ներսումս, որը պետք է հանեմ դուրս, որպեսզի չտրաքեմ: Հատկապես, այս իրավիճակում:
ՆԱՆԱ ՍԱՐԳՍՅԱՆ